لیگ بیست‌و‌یکم، یک‌سوم هفته‌ها را پشت سر گذاشت اما به اندازه چندین فصل حاشیه و اتفاق عجیب و غریب در آن رقم خورد. فصلی که شروع آن با تأخیر و تصمیمات عجیب و غریب همراه بود، در طول راه با اشتباهات فاحش داوری و بحث پرحاشیه حضور یا عدم حضور تماشاگران و کلی اتفاق دیگر پیگیری شد و در نهایت با پرونده عجیب و غریب گل‌گهر و کسر 9 امتیاز از این تیم به یک‌سوم خود رسید. در این 10 هفته آنقدر مسائل خارج از زمین پررنگ بود که مسائل فنی را کاملا تحت تأثیر قرار داد. تعداد گل‌های کم بارزترین اتفاق این فصل تا این‌جای کار بوده است. با این حال در این میان بازیکنان و تیم‌هایی بودند که تلاش کردند تا به سهم خود به لیگ زیبایی و جذابیت بخشیده و بار فنی آن را بالا ببرند.

 

بیشترین تبدیل شوت به گل: کریم اسلامی (نساجی)

بهترین گلزن لیگ برتر یک بازیکن خارجی است؛ گادوین منشا که معمولا هر فصل رده‌های بالایی را در اختیار دارد، این فصل هم رتبه اول است؛ البته اگر فکر می‌کنید این بالانشینی به خاطر شم گلزنی‌اش است، اشتباه است و او این رده را مدیون پنالتی‌هایش است. 5 گل از 6 گل از روی نقطه پنالتی این بازیکن را در صدر قرار داده است. جالب است که در رتبه دوم این جدول هم نام یک خارجی یعنی لوسیانو پریرا دیده می‌شود که 5 گل زده است. با این حال اگر براساس درصد تبدیل شوت به گل بخواهیم حساب کنیم، عنوان بهترین مهاجم به کریم اسلامی، بازیکن نساجی می‌رسد. بازیکنی که برخلاف دو بازیکن دیگر، پنالتی‌زن تیمش نیست و هر 4 گل خود را در جریان بازی به ثمر رسانده است. کریم اسلامی با نرخ تبدیل شوت به گل نزدیک به 30 درصد بهترین مهاجم در میان بازیکنان لیگ برتری بوده است و از کمترین شوت بیشترین گل را برای تیمش زده است.

 

مؤثرترین بازیکن: دانیال اسماعیلی‌فر (سپاهان)

دانیال اسماعیلی‌فر با 3 گل و 3 پاس گل بیشترین امتیاز را برای تیمش گرفته است. بهترین دفاع راست فعلی فوتبال ایران بیش از هر مهاجم و هافبکی توانسته عصای دست محرم نویدکیا باشد. در فصلی که سجاد شهباززاده خیلی آماده نیست و سروش رفیعی غیبت زیاد داشته، این دانیال اسماعیلی‌فر است که جور بقیه را می‌کشد.

 

بهترین گلساز: محسن آذرباد (مس رفسنجان)

محسن آذرباد از مس رفسنجان با 4 پاس گل تا این‌جای کار بهترین بازیساز لیگ است. البته مهدی ترابی هم همین تعداد پاس گل داده است اما حدود 200 دقیقه بیشتر از بازیکن مس بازی کرده است و به همین دلیل می‌توان این عنوان را به آذرباد اختصاص داد. جالب است که این بازیکن با میانگین 42 لمس توپ در هر بازی، نهمین بازیکن و با دقت پاس حدود 65 درصد، دوازدهمین بازیکن تیمش است اما توانسته با 4 پاس گل تأثیر زیادی در گل‌های شاگردان محمد ربیعی داشته باشد.

 

بیشترین سیو: حسین پورحمیدی (آلومینیوم اراک)

آمار شگفت‌انگیز 2 گل خورده برای آلومینیوم اراک نشان می‌دهد که در بیشترین سیو باید به دنبال کدام دروازه‌بان بود. حسین پورحمیدی با حدود 90 درصد سیو از ضرباتی که به سمت دروازه‌اش آمده، آمار بسیار خوبی را به نام خودش ثبت کرده است. او که یکی از بهترین دروازه‌بانان فصل گذشته لیگ بود، امسال حتی بهتر از سال قبل ستاره اراکی‌ها در لیگ برتر است. در فوتبال جدید علاوه بر سیو و حراست از دروازه مسأله دیگری که برای دروازه‌بان‌ها اهمیت پیدا کرده، بازی با توپ و شروع خوب بازی است. در این فاکتور کریستین کنت، دروازه‌‎بان سپاهان از بقیه بهتر عمل کرده است. او با دقت پاس بالای 80 درصد، بهترین آمار را در میان دروازه‌بان‌های لیگ ثبت کرده است. البته باید این مسأله را هم حساب کرد که براساس نحوه بازی سپاهان، کنت پاس‌های کوتاه بیشتری می‌دهد و بیشتر بازی را با مدافعانش آغاز می‌کند تا با توپ‌های بلند و این مسأله هم در بالارفتن این آمار تاثیرگذار بوده است.

 

نبردهوایی موفق: مس رفسنجان

مس رفسنجان هوایی‌ترین تیم این فصل بوده است. در اکثر آمار لیگ تمام ترین‌ها در اختیار سپاهان قرار دارد و از معدود فاکتورهایی که به تیم‌های دیگر رسیده نبرد هوایی موفق است. شاگردان محمد ربیعی این فصل در بازی روی هوا برتر ظاهر شدند و بالای 50 درصد در نبردهای هوایی برتری داشتند. منشا با میانگین 8/5 نبرد موفق در هر بازی بهترین بازیکن مس در این زمینه بوده که نقش زیادی در صدرنشینی رفسنجانی‌ها در این آیتم داشته است.

 

خشن‌ترین تیم: نساجی مازندران

شاگردان ساکت الهامی مانند سرمربی‌شان در کنار زمین کمی خشن هستند! نساجی مازندران با میانگین 19 خطا در هر بازی رکورددار است و بازیکنان این تیم هم با دریافت 26 کارت زرد و 2 کارت قرمز این آمار را تأیید می‌کنند. تعداد کارت بازیکنان نساجی با تیم‌های دیگر تقریبا فاصله زیادی دارد و با اختلاف آنها را خشن‌ترین بازیکنان لیگ کرده است که البته بخشی از آن را می‌توان به نحوه بازی این تیم و همچنین کیفیت زمین چمن آنها ارتباط داد. در حالی که انتظار می‌رود کاپیتان هر تیم آرام‌تر از بقیه باشد اما مسعود شجاعی با 5 کارت زرد و یک کارت قرمز در صدر خشن‌های تیمش قرار دارد.

 

سپاهان

در اکثر فاکتورها باید نام سپاهان را به عنوان ترین‌ها نوشت. شاگردان نویدکیا در مالکیت توپ با حدود 60 درصد، در تعداد شوت با میانگین 15 شوت در هر بازی و حدود 5/4 شوت در چارچوب بهترین تیم هستند. همچنین حدود 570 پاس در هر بازی با دقت بالای 83 درصد و 7 دریبل در هر بازی آنها را در این آیتم‌ها هم صدرنشین کرده است. آماری که نشان می‌دهد آنها لایق‌ترین تیم برای قرار گرفتن در صدر جدول تا این‌جای کار هستند. در این میان پرسپولیس فقط در چند فاکتور مانند مالکیت توپ و تعداد پاس در رتبه دوم قرار دارد و در بقیه موارد بیش از یک پله از رقیب خود عقب افتاده است. شاگردان یحیی گل‌محمدی فقط در تبدیل شوت به گل اولین رتبه را به خود اختصاص داده‌اند.

 

مورد ویژه

فولاد خوزستان بعد از بازگشت جواد نکونام توانست به شرایطش بهبود ببخشد و خود را به جمع 5 تیم اول برگرداند. مورد جالب این تیم اما این است که آنها در این 10 هفته فقط یک پاس گل داشتند و ساسان حسینی تنها پاس گل را به نام خود ثبت کرده است! آماری که نشان از فوتبال به سبک نکونام دارد و در این تیم از بازیسازی و کارهای ترکیبی چندان خبری نیست. دیگر تیم لیگ که فقط یک پاس گل دارد، پدیده است که البته این اتفاق در مورد تیمی که فقط 2 گل زده اصلا عجیب نیست.

(این مطلب پیش از این در سایت فوتبال 360 منتشر شده)

 

هفت سال پیش در چنین روزی روزنامه ایران ورزشی تیتر نخست خود را به صحبت‌های سردار آزمون، مهاجم جوان آن‌ روزهای تیم ملی اختصاص داده بود: «آزمون: مهاجم شده‌ام که گل بزنم» در این مطلب سردار در پاسخ به سؤال امیر اسدی خبرنگار ایران ورزشی که پرسیده است آیا گل‌های آزمون روی برنامه‌های کی‌روش به ثمر رسیده، می‌گوید: «باور کنید که اینطور بود. کی‌روش در تمرینات روی ارسال تند و تیز از جناحین برنامه‌های ویژه‌ای داشت که اتفاقاً در این بازی روی همین تاکتیک دو بار به گل رسیدیم. هم گل من و هم گل مرتضی روی سانتر از جناحین بود که این نشان می‌دهد کی‌روش با برنامه پیش می‌رود.» و نیز در پاسخ به شبهات ایجاد شده از سوی مربی روبین‌کازان گفت: «مطمئن هستم که تمرینات کی‌روش سطح بسیار بالایی دارند. نمی‌خواهم به روبین‌کازان بی‌احترامی کنم اما انتظار داشتم که آنها با حرف‌هایشان به من روحیه بدهند.» برای خواندن این مطلب به آرشیو روزنامه ایران ورزشی مراجعه کنید.

 

مازیار گیلکان

 

 درباره تیم‌هایی که سابقه قهرمانی ندارند یا در تاریخ‌شان موفقیت‌های بزرگ در لیگ برتر ثبت نشده است، همیشه این تردید پس از درخشش‌های مقطعی وجود دارد که خیلی زود از ریل موفقیت خارج می‌شوند. سوابقی هم در لیگ برتر داریم؛ تیم‌هایی که نیم‌فصل اول درخشیده‌اند و سپس حتی تا مرز سقوط پا پس گذاشته‌اند.

شاید درباره موفقیت‌های آلومینیوم اراک در فصل جاری هم چنین نگاهی وجود داشته باشد اما باشگاه آلومینیوم، رسول خطیبی و همکارانش تلاش می‌کنند این نگاه را تغییر دهند و از تیم‌شان یک مدعی باثبات بسازند.

آلومینیوم تا امروز هم تیم‌های بزرگی را شکست داده است و هم نشان داده که برای بزرگی کردن لیگ را شروع کرده بود. رسول خطیبی همواره در تلاش است انگیزه و روحیه تیمش را در اوج حفظ کند. این کار ساده‌ای نیست و تبحری نیاز دارد که هر مربی از انجام آن برنمی‌آید. مدعی ساختن از تیم‌های کوچک حتی وقتی بنیه اقتصادی‌اش وجود داشته باشد، پیچیدگی‌های بسیاری دارد. رسول خطیبی اما در همه تیم‌هایش این حس برنده بودن را ایجاد می‌کند و البته اوج کارش همین آلومینیوم است.

تیمی تازه‌وارد در لیگ برتر وقتی بخواهد در وضعیت ایده‌آل باثبات باشد، نیاز به پشتیبانی جدی و همراهی دارد؛ اینکه در باشگاه همه چیز فراهم باشد تا تیم دچار لغزش بیهوده نشود و کلاف کار از دستش در نرود. آلومینیوم از این منظر کارآیی دارد و شاید بتوان این تیم را به عنوان مدعی جدید لیگ برتر پذیرفت. گل‌گهر نیز در فصل جاری شباهت به آلومینیوم داشت اما یک تخلف بزرگ و استفاده از بازیکن جعلی رؤیاهایش را به باد داد. آلومینیوم حالا تنها مدعی جدید لیگ برتر است.

تیم‌های کمتر شناخته‌شده وقتی در چنین موقعیتی هستند، همه با ناباوری به لغزش آنها فکر می‌کنند اما مهم این است که خودشان موقعیت جدید خود را باور کنند. رسول خطیبی برای ایجاد این باور هنوز کار دارد.

آلومینیوم باید متناسب با موقعیت جدیدش رفتارهای داخلی خود را در مجموعه خودش بهبود ببخشد، هم در رفتار حرفه‌ای و هم در امکانات بهتر برای تیمی که می‌تواند ادعاهایش را ادامه دهد و به تیمی جذاب در لیگ تبدیل شود.

 

 

سامان موحدی راد

 

بالای جدول لیگ برتر یک میهمان ویژه دارد. آلومینیوم که تا پیش از ماجرای نتایج بازی‌های گل‌گهر با استقلال و سپاهان هم‌امتیاز و در صدر جدول قرار داشت، حالا اما با اعمال نتایج 3 بر صفر گل‌گهر، با 2 امتیاز اختلاف نسبت به استقلال و سپاهان در رده سوم جدول قرار دارد. این البته تنها رکورد قابل توجه اراکی‌ها نیست. آنها تا اینجای فصل هیچ شکستی را هم در کارنامه ندارند. در پایان هفته دهم رقابت‌های لیگ برتر سه تیم بدون شکست هستند و هر سه تیم در رده‌های اول تا سوم لیگ قرار دارند. استقلال، سپاهان و آلومینیوم که از قضا هر 3 هم با 2 گل خورده در 10 بازی بهترین خط دفاعی لیگ را تا اینجای کار به نام خودشان ثبت کرده‌اند.

رسول خطیبی امسال تیمی ساخته که در کمال ناباوری یکی از شانس‌های بالای جدول است. تیمی که تنها شکست پرسپولیس را هم رقم زده. درست مثل فصل پیش که این‌ کار را کرد. اراکی‌ها فصل گذشته هم نمایش قابل قبولی داشتند. اگرچه آنها در فصل قبل یکی از سه تیم بالای جدول نبودند اما از بهترین تیم‌های نیم‌فصل اول بودند اما همه‌چیز با انتقال جنجالی و البته ناموفق خطیبی به تراکتور خراب شد. رفتن خطیبی به تراکتور تبریزی‌ها را به جایی نرساند و تیم خوب اراکی‌ها را هم نابود کرد. حالا خطیبی از ماجراجویی‌هایش دست کشیده و بار دیگر به اراک رفته و با کار و تلاش و به دور از حاشیه تیمی ساخته که خیلی آرام و بی‌سروصدا میهمان بالای جدول است.

لیگ ایران البته در این سال‌ها قهرمان‌های ناشناخته بسیاری داشته است. قهرمان‌هایی که کسی روی آنها حساب نمی‌کرد اما به یکباره به چهره اول فوتبال ایران تبدیل شدند. قهرمانی‌های سایپا و استقلال خوزستان از این دست بود. حالا آیا قرار است اراکی‌ها سومین شگفتی را در قهرمانی لیگ ایران رقم بزنند؟ کار سختی است اما نشدنی نیست. به ویژه اینکه لیگ ایران در دوره‌ای قرار دارد که دیگر یک یا دو قدرت برتر مشخص ندارد و تیم‌ها در سطح هم هستند. شکسته شدن هیمنه پرسپولیس از یک سو و حرکت تدریجی استقلال و سپاهان در بازسازی تیم جدید و دوران جدید، موجب شده تا در لیگ امسال تیم‌های همتراز زیادی داشته باشیم. در چنین لیگی شانس تیم‌هایی چون گل‌گهر و آلومینیوم برای قهرمانی هم بالاست اما رسیدن به قهرمانی احتیاج به حرکتی مستمر دارد. کم نبودند تیم‌های گمنامی که تا میانه‌های لیگ برتر در صدر جدول بودند اما در ادامه لیگ نتوانستند حرکت خود را ادامه دهند و در میانه‌های جدول جای گرفتند. گل‌گهر فصل قبل یکی از آنهاست. رسول خطیبی بعد از سال‌ها تجربه در فوتبال ایران به خوبی می‌داند که این مسیر احتیاج به استمرار دارد.

 

میعاد نیک

 

ایستادن تیم فوتبال آلومینیوم بر سکوی سومی جدول رده‌بندی لیگ برتر فوتبال ایران شاید یکی از همان عجیب‌ترین و غیرمنتظره‌ترین اتفاقات فصل بیست‌ویکم باشد. رسیدن تیمی از یک باشگاه صنعتی به جمع مدعیان 10 هفته نخست رقابت‌ها و کسب 20 امتیاز از مجموع 30 امتیاز ممکن، شاید در وهله اول به یک اتفاق و جرقه‌ای که زود خاموش خواهد شد، شباهت داشته باشد اما روند نتیجه‌گیری شاگردان رسول خطیبی در شهر اراک نشانگر آن است که سبزقباها هر آنچه در توان داشته‌اند را به کار گرفته‌اند تا آلومینیوم در کنار تیم فوتبال استقلال، تنها تیم‌های بدون باخت لیگ فعلی باشند.

آلومینیومی‌ها که تاکنون خودشان را به عنوان جدیدترین مدعی کورس کسب سهمیه لیگ قهرمانان آسیا به سایر رقبا شناسانده‌اند، به گردنه خطرناک نیم‌فصل نخست رسیده‌اند و در هفته‌های آتی با 3 چالش بزرگ دست‌وپنجه نرم خواهند کرد. 3 جدال مهم و سرنوشت‌ساز با تیم‌های فوتبال گل‌گهر زخم‌خورده، استقلال مدعی و سپاهان صدرنشین به منزله تعیین تکلیف اراکی‌ها خواهد بود. رسول خطیبی که توانسته تیم‌های بزرگی نظیر فولاد، پرسپولیس و تراکتور را زمینگیر کند و 9 امتیاز را از این تقابل‌ها به جیب بزند، در زمانی که لیگ رفته رفته به اوج پختگی خود می‌رسد، به رویارویی با 3 تیمی خواهد پرداخت که هر کدام انگیزه‌هایی جداگانه برای شکست دادنش دارند.

میانگین امتیازی 2 برای تیم فوتبال آلومینیوم یا هر تیمی در لیگ برتر فوتبال ایران، حداقل به مقام دوم و یا سومی در پایان فصل منجر خواهد شد و این در صورتی ا‌ست که لیگ ایران حتی قهرمانی را هم با این میانگین امتیازی و یا کمتر را هم به خود دیده. فعلاً تمام فاکتورها در کفه ترازوی آلومینیوم سنگینی کرده اما تردیدهای بنیادی زمانی از بین خواهند رفت که سبزپوشان بتوانند از 3 دیدار مهم آتی لااقل 5 امتیاز را کسب کنند و این اتفاق در صورت وقوع، به تولد یک مدعی جدید حتی برای قهرمانی منجر خواهد شد.

 

امیر فروزش

 

اگر در سال گذشته رسول خطیبی سرمربی آلومینیوم که با این تیم موفق به صعود به لیگ برتر شده بود از این تیم جدا نمی‌شد، می‌شد در فصل جاری روی این تیم به عنوان صدرنشین حساب باز کرد و به ادامه این روند در ادامه فصل امیدوار بود. جدایی خطیبی در فصل گذشته از آن دسته تغییراتی است که در فوتبال ایران هیچ گاه متوجه دلایل آن نشدیم و نخواهیم شد که اصلا چرا رسول رفت و چرا دوباره برگشت. پس در این فصل آلومینیوم را باید به عنوان یک جرقه حساب کرد ولی اگر آلومینیوم با رسول ادامه همکاری دهد و با او روی نیمکتش به ثبات برسد، می‌توان در فصول بعد به این تیم به عنوان یک مدعی نگاه کرد. هرچند که تا به این جای رقابت‌ها هم نتایج خطیبی با آلومینیوم قابل تحسین است. او توانسته تیمی شکست‌ناپذیر با کمترین گل خورده را بسازد. ولی او باید این انگیزه را بین شاگردانش ایجاد کند که توانایی کارهای بزرگ‌تر را هم دارند و برای آنها در مسیر پیش رو هدف‌های بزرگتری ترسیم کند که در ادامه راه خالی از انگیزه نشوند، به کم قانع نباشند و به دنبال دستاوردهای بزرگتر بروند.

شکست‌ناپذیری یا شکستن رکورد نباختن متوالی در لیگ برتر و یا نباختن در اراک در بازی‌های خانگی این تیم می‌تواند به این موضوع اعتبار ببخشد و اگر خطیبی در پایان این راه بتواند سهمیه لیگ قهرمانان آسیا را کسب کند و آلومینیوم را آسیایی کند؛ در آن صورت می‌توان گفت نتایج او شاهکار بوده.

 قبل از سریال موفقیت‌های برانکو ایوانکوویچ، آخرین مربی ایرانی که قهرمان لیگ برتر شد، عبدالله ویسی بود. او در شرایط مشابه با خطیبی موفق شد با استقلال خوزستان به لیگ برتر راه یابد و در اولین فصل حضورش روی نیمکت این تیم در لیگ تا آستانه سقوط هم پیش رفت ولی مدیران وقت این باشگاه به عبدالله اعتماد کرده و در فصل سوم شگفتی‌ساز شدند و به قهرمانی لیگ برتر هم رسیدند.