فرشاد کاس‌نژاد


کشمکش در هیأت مدیره باشگاه‌ها در موضوع انتخاب اسپانسر نمی‌تواند از یک جریان پویا و سالم اقتصادی خبر بدهد. چیزی شبیه یک جدال بین مدیران باشگاه در جریان است که در آن منافع باشگاه چندان مد نظر نیست بلکه مناسباتی دیگر و روابطی خارج از روابط حرفه‌ای باشگاه و اسپانسر در تعیین اسپانسر نقش دارند.
پرده دیگر ماجرا این است که اعضای هیأت مدیره استقلال و پرسپولیس بارها از کمک‌های اسپانسرها تقدیر و تشکر می‌کنند و معلوم نیست چرا اسپانسر باید پس از هر بار پرداخت پول به باشگاه مورد تمجید قرار بگیرد و چرا روابط باشگاه و اسپانسر در چارچوب قراردادها تنظیم نشده و هر بار موضوع قرض گرفتن مطرح می‌شود. مدیران باشگاه‌ها بارها گفته‌اند که اگر کمک اسپانسر نبود، فلان سفر یا بهمان پرداخت به بازیکنان مقدور نمی‌شد و شأن باشگاهی با تاریخی به قدمت چندین دهه را آنچنان نازل می‌کنند که انگار بدون کمک اسپانسر باید اعلام انحلال می‌کردند. در حالی که این نتیجه مدیریت شماست که باشگاه را هر بار به اوج بحران مالی می‌رسانید، بدهی‌های بزرگتر خلق می‌کنید و بعد می‌خواهید با قرض و تعهدات بی‌پشتوانه باشگاه را اداره کنید. اینها ابهامات کوچکی در باشگاهداری نیستند و می‌توانند نشانه‌های واضحی از روابط غیرحرفه‌ای بین مدیران باشگاه و اسپانسرها باشند. حتی اغلب استفاده از واژه اسپانسر برای تعریف مفهوم روابط باشگاه‌ها و این شرکت‌ها منطق اقتصادی ندارد و کاربردی غلط از این واژه در ادبیات باشگاه‌ها مرسوم شده است. هیچ‌کس شفاف نوع این روابط و قراردادها را توضیح نمی‌دهد و میزان درآمدها نیز همیشه مخفی است. چنین روابطی آگاهانه یا ناخودآگاه می‌تواند فسادآور باشد و لازم نیست از اشاره به فسادآوری این جریان پرهیز کنیم. استقلال و پرسپولیس هر روز خبرهایی را درباره قرارداد با اسپانسر جدید می‌سازند، هر روز خبری می‌شنویم که به توافق رسیده‌اند یا نرسیده‌اند، هر روز خبر فسخ قرارداد پیشین و امضای قرارداد جدید می‌رسد و هیچ‌کس پاسخگو نیست که چرا این قراردادها کوتاه‌مدت هستند و این همکاری‌ها دوام ندارند؟ تعطیلات فوتبال به دلیل شیوع ویروس کرونا می‌تواند قراردادها را با مشکلاتی مواجه کند و خسارت‌هایی برای باشگاه‌ها داشته باشد، چون اسپانسرها بخشی از فرصت‌های تبلیغاتی خود را از دست داده‌اند اما هیچ توضیح شفافی درباره قراردادها و آثار اقتصادی تعطیلی فوتبال ارائه نمی‌شود. فوتبال ایران از تعطیلی فوتبال متضرر نمی‌شود بلکه برگزاری بازی‌ها زیان‌آور است. این چه فوتبالی است که با هیچ نظمی سازگار نیست؟ شفافیت اقتصادی در این باشگاه‌ها بهترین راه برای برداشتن قدم‌های تازه است. فقط با شفافیت حساب‌های باشگاه روشن می‌شود که چه ظرفیت‌هایی وجود ندارد و باشگاه‌ها در چه اموری بدهی‌های بزرگ و بیجا خلق می‌کنند تا مجبور به استقراض و پیش‌خور کردن درآمدها و تعریف و تمجید در وصف اسپانسرها باشند، اسپانسرهایی که عملکرد و روش آنها نیز شفاف نیست. اطلاعات رسانه‌ها از این جریان مخفی ناچیز و غیرمستند است و در چنین فضایی که پر از ابهام شده، نمی‌توان با واقعیت‌ها مواجه شد و دریافت که چه آینده‌ای پیش روی باشگاه‌هاست.
 

مصاحبه


مهدی: میزبانی جام ملت‌ها
شایسته فوتبال ایران است

اعلام آمادگی ایران برای میزبانی از جام‌ ملت‌های آسیا در سال 2027، واکنش‌های مختلفی را در پی داشته است. سهیل مهدی، سرپرست کمیته مسابقات لیگ برتر فوتبال، این تصمیم را یک استراتژی درست و اصولی می‌داند که منجر به پیشرفت و توسعه امکانات در کشور می‌شود.
مهدی می‌گوید: «کسب میزبانی جام ملت‌ها قطعاً آسان نخواهد بود اما این اتفاق وابسته به فدراسیون فوتبال یا تنها وزارت ورزش نیست، پروژه عظیمی است که باید به عنوان یک هدف ملی شناخته شود و با کمک دولت و مجلس محترم، شهرداری‌ها و وزارت‌های مربوطه یک حرکت عظیمی برای تحقق این امر آغاز شود. جامعه فوتبال در این مسیر نقش حمایتی داشته باشد و با تأکید بر اهمیت رسیدن به چنین موفقیت بزرگی کمک کند تا با گرفتن میزبانی امکانات فوتبال کشور توسعه و پیشرفت پیدا کند، اتفاقی که شایسته فوتبال مستعد ایران است و می‌تواند انقلابی در پیشرفت فوتبال کشور محسوب شود.» 

تکروی‌ها در فدراسیون فوتبال همچنان ادامه دارد و دردسرساز است. اظهارات مهدی محمدنبی درباره پرونده شکایت کارلوس کی‌روش نشان می‌دهد که برخی در فدراسیون فوتبال بدون اطلاع دبیرکل و هیأت رئیسه اقداماتی را انجام می‌دهند که طبق قانون اختیاری برای اجرای آن ندارند و می‌تواند مجدداً غائله انتخاب دبیرکل و ورود AFC به این مسائل را به دنبال داشته باشد. نبی می‌گوید: «فدراسیون هنوز شکایتی به CAS نکرده است چرا که ما نمی‌توانیم بدون موافقت هیأت رئیسه به CAS شکایت کنیم.» با توجه به گفته او و برگزار نشدن جلسه هیأت رئیسه فدراسیون در هفته‌های گذشته، به نظر می‌رسد اطلاعیه این فدراسیون برای شکایت رأی پرونده کی‌روش در دادگاه CAS، بدون اطلاع و تأیید اعضای هیأت رئیسه روی سایت فدراسیون منتشر شده و در واقع تکروی و اقدام غیرقانونی به شمار می‌رود. از گفته‌های نبی مشخص است که او در جریان انتشار چنین خبری روی سایت فدراسیون فوتبال نبوده و فرد یا کسانی در فدراسیون فوتبال همچنان علاقه‌مند هستند این مجموعه را بدون مشارکت سایرین و با سلایق شخصی خود اداره کنند که آثار و تبعات آن در سال‌های گذشته برای تمامی فوتبالدوستان مشهود است.

 

وکالت توحید سیف‌برقی، رئیس کمیته پزشکی فدراسیون فوتبال در ماجرای کاهش محرومیت بازیکن دوپینگی فوتسال تخلف است؟ آیا طبق آئین‌نامه فدراسیون فوتبال و فیفا اقدام او تخلف محسوب می‌شود؟ فرزاد شارکی، قائم مقام دبیرکل ستاد ملی مبارزه با دوپینگ (نادو) در این رابطه می‌گوید: «در جریان این مسأله هستم اما این موضوع ارتباطی به ما ندارد و از نظر ما (نادو) هم تخلف محسوب نمی‌شود. در این زمینه خود فدراسیون فوتبال باید برخورد کند و از نظر ما مشکلی نیست.»




 

گزارش
بهناز میرمطهریان 


در شرایطی که لیگ فوتبال ایران در حال حاضر تعطیل است و 13 باشگاه از 16 باشگاه لیگ‌ برتری، درخواست تعطیلی این لیگ را داشته‌اند، بسیاری از کشورها در حال تغییر قوانین خود در جهت از سرگیری مسابقات فوتبال هستند.
فدراسیون جهانی فوتبال هم با پیشنهادهایی که به همین منظور ارائه داده، دست کشورها را برای برگزاری لیگ‌های فوتبال باز گذاشته است. بعضی کشورها مثل کره‌جنوبی هم البته بر اساس همین پیشنهادها، لیگ‌های خود را شروع کرده‌اند و در هفته‌های گذشته نظراتی درباره برگزاری مسابقات فوتبال به این شیوه را مطرح کردند.
نشریه مارکا اسپانیا در گزارشی درباره پیشنهادهای فیفا برای برگزاری مسابقات فوتبال در روزهای شیوع ویروس کرونا نوشته که فیفا با افزایش تعویض‌ها در این فصل برای از سرگیری مسابقات موافقت کرده است.
مطابق این پیشنهاد، هر لیگی که مسابقاتش را از سرمی‌گیرد، می‌تواند در هر بازی به جای 3 تعویض، 5 تعویض انجام دهد تا فشار زیادی به بازیکنان وارد نشود. دلیل این تصمیم هم تعطیلی طولانی مدت لیگ‌ها به دلیل کرونا و فشرده شدن مسابقات در ادامه فصل است.
فدراسیون‌های کشورهای مختلف البته پیشنهادهایی را مطرح کرده بودند مبنی بر کاهش زمان بازی‌ها از 90 به 80 دقیقه که این درخواست با مخالفت فیفا همراه بوده است.
آنچه از این گزارش و پیشنهادهای فیفا برمی‌آید این است که فدراسیون جهانی فوتبال تمایل دارد مسابقات فوتبال از سر گرفته شود. فیفا البته بابت این موضوع فشاری به کشورها نمی‌آورد اما با ارائه توصیه‌هایی سعی دارد امکان ادامه مسابقات را هم برای آنها فراهم کند.
البته که تجربه بازیکنان فوتبال در لیگ کره‌جنوبی نشان از این داشته که برگزاری بازی‌ها حتی با پیروی از توصیه‌های فیفا باز هم سختی‌های زیادی داشته و امکان برگزاری یک مسابقه با کیفیت را کاهش داده است اما به هر حال تصمیم برخی کشورها این است که لیگ فوتبال خود را حتی در این شرایط هم به پایان برسانند.
در ایران اما فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ بارها اعلام کرده‌اند که تصمیم خود را براساس اعلام ستاد ملی مبارزه با کرونا می‌گیرند و ستاد ملی مبارزه با کرونا هم اعلام کرده که بعد از 7 خرداد در جلسه‌ای، شرایط را برای شروع تمرینات تیم‌های فوتبال بررسی خواهد کرد.
کانون مربیان و بسیاری از باشگاه‌ها درخواست تعطیلی لیگ را دارند اما از طرف دیگر بسیاری از تیم‌های فوتبال، بدون توجه به صادر نشدن مجوز تمرینات از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا و سازمان لیگ در حال تمرین هستند.
علی‌رغم همه اینها اما اگر رأی به برگزاری لیگ داده شود، باید منتظر چهره تازه‌ای از مسابقات فوتبال باشیم. برگزاری مسابقات بدون تماشاگر، با رعایت فاصله‌ و بدون تماس، با تعویض بیشتر و حتی شاید به پیروی از لیگ کره‌جنوبی با بطری‌هایی که روی هر کدام از آنها نام بازیکنان نوشته شده و هر بازیکن فقط می‌تواند در حین بازی از بطری مخصوص خود آب بنوشد.
همه اینها تغییراتی است که متأثر از شیوع ویروس کرونا در فوتبال پدید خواهد آمد و حتی اگر کشورها در این فصل با تعطیلی لیگ مجبور به پیروی از آن نباشند، بعید نیست که در صورت ادامه وضعیت فعلی در فصل‌های آینده روی قوانین جهانی فوتبال تأثیرگذار شود.