کد خبر: 248110تاریخ: 1401/3/21 00:00
تحلیل دلایل افزایش روند بازیکنان بدون قرارداد
به سوی آزادی!
از دست دادن یک بازیکن طراز اول به‌عنوان بازیکن آزاد زمانی یک سوء‌مدیریت شدید تلقی می‌شد و آن را حاصل ناتوانی تصمیم‌گیران در برنامه‌ریزی، مذاکره و آینده‌نگری می‌دانستند. آرسنال در اکتبر 2018 مورد انتقاد قرار گرفت اما رائول سانلهی، مدیر فوتبال تازه نصب شده باشگاه، گفت: «قرارداد بازیکن هرگز نباید به سال آخر برسد اما من نفر اول نیستم. معمولاً قرارداد بازیکنان پنج ساله است و حداکثر سال سوم باید در مورد بازیکن ایده مشخصی داشت.» تابستان آن سال آرون رمزی بعد از رد چند پیشنهاد تمدید قرارداد در ازای هیچ به یوونتوس رفت و در سال‌های اخیر این رویه افزایش یافته است. بر اساس تحقیقات، در پنج لیگ ممتاز اروپا در فاصله سال‌های 2021-2019 6درصد در قراردادهایی که بابت انتقال پولی رد و بدل می‌شود، کاهش به وجود آمده و به پایین‌ترین رکورد یعنی 30 درصد رسیده است. در این مدت میزان قراردادهای آزاد بین 19 تا 22 درصد افزایش یافته. این تغییر حالا به بازیکنان طراز اول سرایت کرده و بسیار بیش از گذشته شده. فصل گذشته این فهرست پر از ستاره بود: لیونل مسی، سرخیو راموس، جان‌لوییجی دوناروما، داوید آلابا، سرخیو آگوئرو و جروم بواتنگ. این فصل هم زیاد هستند: پل پوگبا، عثمان دمبله، پائولو دیبالا، آنتونیو رودیگر، الکساندر لاکازت، کریستین اریکسن، گرت بیل و لوییس سوارس تنها بخشی از فهرست بازیکنان آزاد هستند. به نظر می‌رسید کیلیان امباپه سردسته این بازیکنان باشد که با تغییر نظر یکباره و انصراف از انتقال به رئال مادرید در پاریس ماندنی شد.اما دلایل این روند چیست؟
تأثیر پاندمی کرونا
خیلی از باشگاه‌ها از شیوع ویروس کرونا تأثیر پذیرفتند اما بارسلونا آشکارترین مورد بود. عثمان دمبله هنوز می‌تواند قراردادش را امضا کند اما بارسا می‌خواست در تابستان گذشته یا ژانویه او را بفروشد تا پولی به دست آورد و تراز مالی‌اش را تا حدی درست کند. رئال مادرید هم می‌خواست از شر گرت‌بیل خلاص شود اما کسی حاضر نشد با دستمزد 600 هزار پوند در هفته او کنار بیاید. صعود ولز به جام جهانی قطر به معنای آن است که او به‌دنبال قراردادی کوتاه مدت برای حفظ آمادگی است اما دستمزدش در برابر دستمزد رئال ناچیز خواهد بود. یوونتوس با پائولو دیبالا به توافق نزدیک شده بود اما به‌دنبال کاهش دستمزد بود و حالا احتمالاً به اینترمیلان می‌رود. صعود نکردن آرسنال به لیگ قهرمانان یکی از عوامل لاغرشدن آرسنال در فصل قبل بود و حالا لاکازت و ادی انکتیه هم از این تیم جدا می‌شوند. باشگاه قبل از این، هفت بازیکن خود (هنریخ مخیتاریان، مسعود اوزیل، سوکراتیس پاپاستاتوپولوس، شکودران موستافی، سئاد کولاسیناچ، ویلیان و پیر امریک اوبامیانگ) را پیش از اتمام قرارداد فروخته و پول خوبی گرفته و سود کرده که برای دیگران یک الگوی موفق تلقی می‌شود.
شرایط استثنایی
این تابستان برای برخی بازیکنان شرایط استثنایی است. کریستین اریکسن تابستان گذشته تا آستانه مرگ رفت اما این بازیکن 30 ساله چنان بازگشت و در برنتفورد درخشید که حالا برای جذبش رقابت به وجود آمده و احتمالش زیاد است فصل جدید در یک تیم بزرگتر بازی کند.
مورد دیگر؛ تحریم رومن آبراموویچ از سوی دولت انگلیس و شرایط خاص چلسی باعث شد مذاکرات برای تمدید قرارداد رودیگر و آندریاس کریستنسن از سوی چلسی نیمه کاره رها شود، اولی به رئال مادرید رفت و دومی در آستانه انتقال به بارسلونا است.
تمرکز روی جوانان
حتی قبل از شیوع کرونا در میان باشگاه‌ها نسبت به عقد قرارداد با بازیکنان بالای 26 سال بی‌میلی به وجود آمد به نحوی که تجربه جای خود را به محصولات آکادمی باشگاه یا بازیکنان حدود 20 ساله باشگاه‌های دیگر داد. نتیجه این شد که بازیکنان پا به سن گذاشته برای تمدید قرارداد یا رفتن به تیمی دیگر دچار مشکل شدند.
دنیای ناآرام فوتبال
باشگاه‌های بزرگ روسیه و اوکراین چندین دهه در بازار نقل و انتقالات نقش مهمی داشتند و بازیکنان کشورهایی مانند صربستان، کرواسی و جمهوری چک از این بابت سود می‌بردند. لیگ هر دو کشور به‌دلیل جنگ معلق شده و ولخرجی چینی‌ها هم به پایان رسیده تا آن درآمدهای رویایی تمام شود.
قــــــدرت بازیکنـــــان
روزگاری قرارداد بلندمدت برای فوتبالیست‌ها حکم طلا داشت. غیر از عده‌ای معدود، دستمزدها متوسط بود و این یعنی امضای قرارداد سه چهار ساله برای خیلی‌ها پیروزی بزرگی بود. یک مصدومیت شدید می‌تواند زندگی یک فوتبالیست را تحت‌الشعاع قرار دهد چه رسد به دوران حرفه‌ای او. مصدومیت‌ها هنوز هم هستند اما پیشرفت علم ورزش و تغذیه باعث شده بازیکنان کمتر نگران یک درآمد ثابت باشند.
بزرگترین تغییر این است که امروزه دستمزد هفتگی تنها یک مسیر درآمد برای بازیکنان طراز اول است و حق تصویر خیلی بیشتر و وسوسه‌انگیزتر از آن است. سال گذشته، کریستیانو رونالدو نخستین بازیکنی شد که از 500 میلیون فالوئر در شبکه‌های اجتماعی عبور کرد و این از کل 20 تیم لیگ برتر بیشتر بود. رونالدو مورد خاصی است اما خیلی از ستاره‌های بزرگ فوتبال دنبال‌کنندگان بیشتری نسبت به باشگاهی که در آن بازی می‌کنند، دارند و درآمد از این طریق باعث می‌شود نگرانی چندانی نسبت به قطع شدن دستمزد هفتگی نداشته باشند.
مسی فصل گذشته با پاری‌سن‌ژرمن قراردادی بست که بر اساس آن به ازای یک فصل 25 میلیون پوند دستمزد خالص می‌گرفت به اضافه همین مبلغ درآمدهای دیگر. منابع نزدیک به باشگاه می‌گویند او در همین فصل توانسته پول خودش را برای باشگاه دربیاورد.
دوران دوم حضور پوگبا در منچستریونایتد خیلی کوتاه‌تر از حد انتظار بود اما او در شبکه‌های اجتماعی محبوبیت زیادی دارد و این به او اجازه می‌دهد در این تابستان به هر تیمی می‌خواهد برود. این آزادی به سال 1995 و تصویب قانون بوسمن بر می‌گردد که بازیکنان را از مقررات آزاد کرد. بر اساس آن، باشگاه‌ها نمی‌توانند بعد از اتمام قرارداد بازیکنان مانع رفتن آنها شوند.
رشد ایجنت‌های خانوادگی
تصمیم فیفا برای تغییر قوانین دلالی فوتبال در سال 2015 باعث شده خیلی از بازیکنان سرشناس فوتبال به یکی از اعضای خانواده خود به‌عنوان ایجنت رو بیاورند. کارهای مسی و نیمار را سال‌ها است که پدرانشان انجام می‌دهند اما قدرت و اعتبار آنها تا حدی است که همیشه قراردادها به نفعشان بسته می‌شود.
اما رشد ایجنت‌های خانوادگی در سال‌های گذشته افزایش یافته و از جمله می‌توان به مارکوس رشفورد، جسی لینگارد، دکلان رایس و ترنت الکساندر آرنولد اشاره کرد.
انتقال موضوع پیچیده‌ای است، رابطه با مقامات اجرایی اهمیت دارد و دانستن قانون برای بستن بهترین قرارداد الزامی است. مذاکره برای ماندن بازیکن در باشگاه یا انتقال آزاد ساده‌تر است چون فقط باید طرف راضی شود. اما ایجنت‌های بیگانه به‌دنبال کمیسیون خود هستند و از هر تلاشی برای یک جابه‌جایی دریغ نمی‌کنند.