نوید مظفری
رضا سخندان، رئیس کمیته داوران و حسین شریفی، سخنگوی فدراسیون فوتبال گفتهاند VAR تا ۱۸ ماه دیگر به فوتبال ایران میآید. من اما میگویم ورود VAR به لیگ فوتبال ایران حتی شاید بیشتر از ۱۸ ماه هم این قضیه طول بکشد. آوردن VAR و تمام داستانهای مربوط به این موضوع پروسهای طولانیمدت دارد که حداقل یک سال و نیم نیاز است تا داوران ما در این خصوص آموزش ببیند. ما نه ورزشگاه درست و حسابی داریم و نه امکانات فیلمبرداری مناسبی که بخواهیم بگوییم مشکل، فقط نداشتن لایسنس داوران است. وضعیت فوتبال ما نشان میدهد این قضیه حتی به دو سال یا بیشتر هم کشیده میشود و باید دید چه زمانی عزم فدراسیونیها در این خصوص جدی میشود.
در این شرایط درباره اشتباهات داوران، وضعیت تغییری نکرده که بخواهیم انتظار داشته باشیم داوریها بهتر شود. قرار بود نسبت به سال گذشته داوران را کمتر کنند اما این قضیه فقط به ابتدای فصل تخصیص یافت و همین چند وقت پیش بود که داوران کنار گذاشتهشده، دوباره برگشتند. در لیگ برتر داورانی داریم که زمان من هم سوت یا پرچم میزدند. روال کار داوری در کشور ما درست نیست و نباید با این وضعیت انتظار داشت اوضاع بهتر شود. استانها استعدادیابی نمیکنند و داور جدید را به رقابت راه نمیدهند و همین باعث میشود از همان ابتدا داور هر استان احساس رقابت نکند و بدون جدیت کارش را انجام دهد. در گذشته VAR نبود اما لیگ برتر را امثال مسعود مرادی، محسن ترکی و سعید مظفریزاده با کمترین ضریب اشتباه سوت میزنند و شاهد چنین اعتراضهایی هم نبودیم.
ایراد بعدی این است که استانها داورانی که به لیگ ۲ معرفی میکنند، ۲۸ یا ۲۹ ساله هستند و بهدلیل اینکه حداقل ۱۰ فصل باید در لیگ ۲ بمانند، داور ۳۹ یا ۴۰ ساله به لیگ یک و لیگ برتر میرسد یا در اکثر موارد حتی این اتفاق هم نمیافتد. استعدادیابی داوری در ایران و استانهای کشور نداریم. باید به داوران ۲۱ یا ۲۲ ساله میدان داده شود و آنها ۱۰ سال در لیگ ۲ آبدیده شوند. البته همین ۱۰ سال ماندن در لیگ ۲ هم اشتباه و زیاد است. فرصت دادن به این جوانان حتی اگر در ابتدای کارشان هم اشتباه کنند، ایرادی ندارد زیرا وضعیت از اینکه هست بدتر نمیشود. در بازیهای لیگ برتر و لیگ یک میبینیم یک هند معمولی را هم تشخیص نمیدهند. برخی باید کنار گذاشته شوند زیرا تعداد داوران لیگ برتری زیاد است و کیفیت کار پایین آمده است.
در انتخابات فدراسیون فوتبال که هیأتهای استانها حق رأی دارند، باعث میشود روند ناسالمی به وجود بیاید که ثمرهاش بشود چیزی که الان در داوری لیگهای ما اتفاق میافتد. وقتی داور هر استان را کم کنی، به احتمال زیاد دیگر رئیس هیأت آن استان به شما رأی نخواهد داد و رؤسای فدراسیون و کمیته داوران با چنین نگاهی، دست به کاهش داوران نمیزنند. تا دیدگاه اصلی آنها چنین باشد، اتفاق مثبتی در داوری رقم نخواهد خورد زیرا برای رسیدن به ریاست فدراسیون، رسیدن به هیأترئیسه و یا حتی رسیدن به ریاست کمیته داوران، مجبور میشوی با هیأتهای استان کنار بیایی. این به معنی فساد نیست اما باعث میشود کیفیت داوری با توجه به این «بدهبستانها» پایین بیاید و تا موقعی که این مسأله حل نشود، شاهد اتفاق مثبتی در داوری کشور نخواهیم بود.