سامان موحدی راد

 

تیم فوتبال لایپزیش چند سال پیش خودش را به سطح اول فوتبال آلمان رساند و در کمتر از 10 سال به نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا رسید. یک تیم سازنده که بازیکنان و مربی‌هایش هواخواهان زیادی در سطح دنیا دارند. چقدر محتمل است که لایپزیش چند سال بعد نابود شود و اثری از آن در سطح اول فوتبال آلمان نباشد؟ چندین و چند مثال اینچنینی در فوتبال دنیا سراغ دارید؟ حتی باشگاه‌هایی که مثل لایپزیش سابقه چندانی ندارند و یکی، دو دهه است که تأسیس شده‌اند و سابقه چندانی هم ندارند، بعید است به این زودی نابود شوند. یعنی به تجربه چنین مثال‌هایی در فوتبال دنیا کم است. بر خلاف فوتبال ایران پر است از این مثال‌ها. پر است از باشگاه‌هایی که بر اثر عوامل محیطی به یکباره تشکیل شده‌اند. پول و سرمایه زیادی جذب کرده‌اند. بازیکنان زیادی هم در این تیم‌ها گرد هم آمدند. یا جوانان و آینده سازانی بودند که این باشگاه خودش ساخته و یا به مدد سرمایه‌گذارانش ستار‌ه‌های زیادی را خریداری کرده است اما همه این اتفاقات خوب در این باشگاه چند سال کوتاه بیشتر دوام نداشته است. خیلی زود این وضعیت خوب از بین رفته است. الان کسی از نفت تهران خبری دارد؟ تیمی با کیفیت بالا که روزگاری یکی از بهترین تیم‌های ایران بود و الان خبری از آن نیست. تیمی چون شیرین‌فراز که روزگاری میهمان لیگ برتر بود کارش به کجا کشیده است؟ استیل آذین، صبای قم و بسیاری دیگر از تیم‌های دیگر که معلوم نیست با چه منطقی ایجاد می‌شوند و چند سالی فعالیت می‌کنند و بعد از میان می‌روند. امسال هم لیگ برتر یک میهمان اینچنینی دارد؛ هوادار تهران که تیم صعود کرده به لیگ برتر است. درباره هوادار نمی‌توان نظر قطعی داد و امید اینکه نظر ما اشتباه باشد و آنها به سرنوشت سایر تیم‌ها دچار نشوند اما سابقه نشان می‌دهد که این تیم‌ مانند مدل بسیاری از تیم‌های اینچنینی در چنین مسیری قرار دارد. علت اینکه این تیم‌ها در چنین شرایطی قرار می‌گیرند این است که ساختار فوتبال ایران فرصتی برای سرمایه‌گذاری درست به هیچ سرمایه‌گذاری نمی‌دهد. برای همین هم هر کسی با سرمایه‌ای وارد فوتبال ایران می‌شود نهایتاً چند سالی دوام می‌آورد و وقتی می‌بیند که نمی‌تواند پول بیشتری از سرمایه‌گذاری خودش در‌بیاورد و زیرساخت‌های باشگاهش را توسعه دهد، ناامید شده و کم‌کم کنار می‌کشد. اینچنین است که وقتی تیمی چون لایپزیش در دهه ۹۰ تأسیس می‌شود در ساختار درست فوتبال آلمان می‌تواند با گردش مالی درست باشگاهش را بزرگ و بزرگتر کند و خودش را به سطح اول برساند و در ایران چنین نیست.