فرشاد کاسنژاد
آنچه در لیگ ملتهای والیبال ۲۰۲۱ بر تیم ملی ایران گذشت، ناکامی دور از ذهن نبود و نمیتواند تصویری یکسره ناامیدکننده از آینده والیبال ایران بسازد.
ولادیمیر آلکنو گفته بود بعد از پروژهاش در ایران میخواهد دورانی را با فارغ شدن از مربیگری بگذراند: «بلد نیستم با نصف انرژیام کار کنم. صدای درونیام به من میگوید که احتیاج به وقفه دارم. همانطور که وسایل الکترونیکی نیاز به ریست دارد، من هم نیاز به ریست دارم. در این مدت کوتاه پیشنهادات زیادی از طرف چندین باشگاه به من شد و حتی یکی از آنها پیشنهاد بسیار خوبی است؛ از من خواسته شد مدیرفنی یک باشگاه روسی شوم ولی امیدوارم بعد از المپیک بتوانم مدت کوتاهی استراحت داشته باشم.» او اما نمیتواند این دوران را بازنده سپری کند.
توجیه تغییر نسل در تیم ملی ایران برای ناکامی در لیگ ملتها کافی نیست. فدراسیون والیبال هم نمیتواند با تکرار نام «ایران جوان» در تیتر خبرها از شکستها فرار کند و بدون مربی رها کردن تیم ملی در سال گذشته را از یاد ما ببرد. نتایج ایران در لیگ ملتها و ده شکست، حاصل همان دوران تعطیلی تیم ملی بود که فدراسیون والیبال خیال میکرد اهمیتی ندارد. آلکنو در زنیت به کارش ادامه داد تا بعد نوبت به شروع دیرهنگام کار در ایران برسد. البته که این برای آلکنو به عنوان یک فرصت شغلی ایدهآل بود و او در روسیه حتی سالها عادت به همکاری همزمان در باشگاه و تیم ملی داشت اما برای تیم ملی ایران نتیجهای جز ناکامی در لیگ ملتها به ارمغان نیاورد. پایان فروردین ماه بود که آلکنو به ایران آمد، خوشحال از اینکه کارش در زنیت را به پایان رسانده است: «چرا ایران را انتخاب کردم؟ علت اصلی این انتخاب، انگیزهام برای حضور در چهارمین المپیکم بود و امیداورم تأثیرگذار باشم. مسأله دوم همکاری و استقبال مسئولان والیبال ایران بود که درک کردند من باید فصل را با زنیت کازان به پایان برسانم و سپس به ایران بیایم.»
اما آلکنو بعد از تجربه لیگ ملتها شاید تیمی بسازد که به رؤیاهای والیبال ایران نزدیک شود. از او بعید است تا المپیک توکیو روزی را بدون نقشه برای موفقیتی شگفتانگیز به شب برساند، اگرچه بدون وعده کارش را در ایران شروع کرد و همچنان در سکوت و بدون وعده ادامه میدهد. آلکنو حضور در المپیک چهارم را بزرگترین انگیزهاش برای کار در ایران میدانست و حالا پس از تجربه ناکامی در لیگ ملتها به انگیزه حرفهای اصلی خود یعنی المپیک توکیو نزدیک میشود.
ساختن این تیم بازنده برای موفقیت در المپیک نمیتواند کار آسانی باشد اما شبیه این است که بعد از دو ست شکست در یک بازی، تیم را برگردانید و بازی را برنده تمام کنید؛ کاری که از آلکنو در تیم ملی روسیه حتی در فینال المپیک ۲۰۱۲ مقابل برزیل برآمده است. بازهم برمیآید؟ چارهای جز منتظر ماندن تا المپیک نیست اما سوابق آلکنو و چهرههای تازه و پرامید تیم ملی میگویند درخشش در المپیک از ما ساخته است.
آلکنو احتمالاً بعد از المپیک توکیو سرمربی ایران نخواهد بود و تیم ملی بعد از یک دهه با مربی ایرانی -آنطور که از خبرهای گذشته به جا مانده- راهش را ادامه میدهد اما موفقیت یا ناکامی در المپیک میتواند درباره این تصمیم نیز تردیدها و وارسیهای تازه را پدید بیاورد.